Çoğu zaman bir arkadaşınızın hatırına, veya karşıdakinin borcu ödeyebileceğine olan inanç ile gelen kefil olma teklifleri geri çevrilemez.
Ancak bu iyi niyetin sonunda karşılaşılan kötü sonlar da pek azımsanabilecek sayıda değildir. Alman ve Türk Hukukunda kefilin sorumluluk ve yükümlülüklerini düzenlediği gibi haklarını ve kendisini nasıl koruyabileceğini de düzenlemiştir. Bu yazımızda kefil olurken dikkat etmeniz gereken hususları anlatacağız.
Kefilin sorumluluğu nedir?
Birinin borcunu ödememesi veya verdiği sözü yerine getirmemesi durumunda bütün sorumluluğu üzerine alma durumuna kefillik denir. Birinin borcunu ödeyeceğine ilişkin olarak üçüncü bir kişinin alacaklıya güvence vermesi ise kefalettir. Kefil, her durumda kefalet sözleşmesinde belirtilen azami miktara kadar sorumludur. Kefil olan kişi bizzat borçlu durumunda olmamasına karşın, asıl borçlunun borcunu ödeyemememesi halinde kefil olduğu borcun tamamıyla tıpkı esas borçlu gibi sorumlu olur. Alman ve Türk Hukuku nda uygulama genelde farklı değildir.
Bu sorumluluk maddi bir sorumluluktur.
Kefilin ödediği parayı borçludan tahsil edebilmesi nasıl olur?
Kefil, öncelikle borçluya borcunu onun adına ödediğini bildirmeli ve ödemek zorunda kaldığı bedeli ondan talep etmelidir.
Sözlü bu talebin sonuçsuz kalması halinde esas borçluya karşı alacak davası açabilir. Bu şekilde ödemiş olduğu bedellerin makbuzlarını mahkemeye sunarak ödediği bedeli tahsil ettirebilir.
Kefil borcu ödemek istemezse?
Kefil de tıpkı asıl borçlu gibi mevcut olan borcun ödenmesini taahüt eden kişidir.
Dolayısıyla borçlunun borcu ödememesi halinde alacaklıların kefile başvurması durumu olağandır.
Kefilin borcu ödememekte direnmesi halinde ise alacaklılar kefilin mallarına haczederek tahsili gerçekleştirebilir.
Kefilin sorumluluğunun sona ermesi
Kefalet ilişkisinin sona ermesi hallerinden ilki asıl borçlunun borcu ödemiş olması halidir.
Borç ortadan kalktığı anda kefalet de sona ermiş olur. Diğer hal ise alacaklının kefile vaktinde başvurmaması halidir.
Buna göre, borcun ödenmesi gereken tarihten itibaren en geç 3 sene içinde kefile borcun ödenmesi için başvurulmalı. Sürenin geçmesi durumunda kefillik hali ortadan kalkmış olur (Zaman aşımı).
